WIADOMOŚCI GUTW

Autor: Zbigniew Kosiński

 HYMN GOSTYŃSKIEGO UNIWERSYTETU TRZECIEGO WIEKU

Hymn – GUTW – muzyka

słowa Tadeusz Wujek, muzyka Maria Markowska

∗∗∗

UWAGA !!!
zmiana n-ru telefonu na nr 789 381 404,
oraz zmiana adresu – 63-800 Gostyń, ul. Fabryczna 1

∗∗∗

UWAGA, UWAGA
patrz w HARMONOGRAMIE (poniżej) 16 listopada wyjazd do LESZNA
∗ seminarium …o noblistce Oldze Tokarczuk!!!
∗ oraz spektakl w TEATRZE…

∗∗∗

 UWAGA!! UWAGA!!

SZKOLENIA KOMPUTEROWE w ZSOiZ POGORZELA
w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020.
Działania szkoleniowe na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych dotycząca realizacji projektu grantowego „Podniesienie kompetencji cyfrowych mieszkańców województwa wielkopolskiego i zachodniopomorskiego”
terminy:
22-23 października
5-6 listopada
wyjazd  o godz. 9.oo, zbiórka k/Biura Zarządu GUTW, ul. Fabryczna 1,
zapisy w czasie dyżurów w Biurze.

∗∗∗

 UWAGA!! UWAGA!!

Gostyński Uniwersytet Trzeciego Wieku zaprasza na „Wieczór Andrzejkowy” do sali bankietowej „Twist”, który odbędzie się
dnia 29 listopada br. o godz. 18.oo.
Zapisy w Biurze Zarządu do dnia 19 listopada br. Koszt od osoby 40,oo zł.
ZAPRASZAMY

∗∗∗

DYŻURY
» poniedziałek godz. 12.oo – 13.oo,
» wtorek godz. 11.oo – 14.oo

∗∗∗

Przez cały rok przyjmujemy zapisy:

• na lektoraty językowe,
• kursy komputerowe,
• oraz chętnych do uświetniania śpiewem naszych imprez

TERMINY STAŁE
GABINETY I SALE W ZSO I OSIR
UWAGA zmiana dni i godzin na pływalni!

• Zajęcia komputerowe –
• Aerobik – wtorek, godz. 18.30 – sala gimnastyczna(własne karimaty)
• Pływalnia „Na fali” – poniedziałek godz. 14.oo – 15.oo,  sobota 9.oo-10.oo
• Spacery z kijkami – druga i czwarta środa każdego miesiąca, godz. 9.00
• Kręgielnia – rozpoczęcie zajęć …..
• Rajdy rowerowe – pierwsza i trzecia środa każdego miesiąca, godz. 9.00
• Lektoraty:
  

  –   I gr. język angielski dla początkujących          – wtorek, godz. 15,10
  –   I gr. język angielski dla średnio zaawans.       – poniedziałek, godz. 15,10 03,
  – II gr. język angielski dla średnio zaawans.        – wtorek, godz. 15,30
  –   I gr. język angielski dla zaawansowanych       – wtorek, godz. 15,00
  –   I gr. język niemiecki                                           – piątek, godz. 14,15
  –   I gr. język hiszpański                                         – czwartek, godz. 14,20

  Lektoraty prowadzić będą, po bieżącej konsultacji z nauczycielami, uzdolnieni wolontariusze – uczniowie i uczennice ZSO w Gostyniu: 

.

 WCZASY W JASTARNI

Od 15 do 25 czerwca 2020 roku zapraszamy na kolejne wczasy nad morzem. Tym razem będzie to Jastarnia położona na półwyspie helskim. Koszt pobytu wraz z dojazdem wyniesie około 780 zł. Wyżywienie we własnym zakresie. Zapisy z wpłatą 250 zł. przyjmujemy w biurze w dniu 8 października, tj. we wtorek, w godzinach od 11.00-14.00. Ilość miejsc ograniczona. Zapraszamy!!!

***
ZADANIA PUBLICZNE REALIZOWANE PRZEZ UNIWERSYTET WSPÓŁFINANSOWANE
SĄ ZE ŚRODKÓW OTRZYMANYCH z POWIATU i GMINY GOSTYŃ
         
∗∗∗

HARMONOGRAM:

• 5 listopada 2019 r. we wtorek o godzinie 17.00, Biblioteka zaprasza na spotkanie z Barbarą Zaborską – pochodzącą z Grabonoga pisarką, wieloletnim pedagogiem, katechetą i doradcą zawodowym. Na spotkaniu poruszony zostanie między innymi temat relacji międzypokoleniowych.
• 7 listopada 2019 r w czwartek godz. 17.oo w LICEUM Gostyńska Akademia Kultury, Gostyński Uniwersytet Trzeciego Wieku i Muzeum w Gostyniu zapraszają na prelekcję Aleksandry Pruskiej … „W stronę piękna czy wbrew niemu? Wprowadzenie do sztuki XX i XXI wieku”. UWAGA! PRELEKCJA ODWOŁANA!
• 14 listopada 2019 r. – godz. godz. 17.oo w Bibliotece – Szymon Przebinda – prelekcja – na temat „Pik Dybowskiego – Pojedynek z Jakuckim Mrozem„.
• 16 listopada 2019 r.  –  godz. 14.45 w Lesznie w Bibliotece Ratuszowej wykład dr Małgorzaty Halec – „Czytając Olgę Tokarczuk. Refleksje znad lektury”. O godz. 19.00 w Teatrze Miejskim – spektakl pt „Ławeczka” (… letnie popołudnie w miejskim parku. On – mężczyzna w średnim wieku, lekko zawiany – zagaduje kobiety siedzące samotnie na ławkach…). Zapisy z wpłatą 25,00 – od 21 października w czasie dyżurów … wyjazd z dworca PKS o godz. 14.oo, zapraszamy!!!
• 19 listopada we wtorek 2019 r. godz. 18.oo Szkoła Muzyczna w Gostyniu zaprasza na swój JUBILEUSZ 25 LECIA SZKOŁY. Koncert Jubileuszowy w Sali koncertowej szkoły.
• 21 listopada 2019 r. w czwartek godz. 17.oo w LICEUM – Maria  Beczkiewicz  – Jak być przyjaznym dla środowiska i własnej kieszeni. II życie żywności i odpadów „up cykling”.
• 28 listopada 2019 r. w czwartek godz. 11.oo w Nadleśnictwie PIASKI – wigwam MIĘDZYBORZE!, odbędzie się seminarium pt „Lasy Polskie – stan zadrzewień w pow. gostyńskim”. Przewidziane atrakcje! Zapraszamy, wyjazd z dworca PKS o godz. 10,00. (odpłatność 15,oo zł !!!, zapisy w biurze UTW podczas dyżurów!, do dnia 26 listopada!, ograniczona liczba miejsc!).
• 29 listopada w piątek 2019 r. o godz. 18.oo – „Wieczór Andrzejkowy” w sali bankietowej „TWIST”. Koszt 40,oo zł od osoby. Zapisy w Biurze do dnia 19 listopada br.

• 3 grudnia we wtorek 2019 r. (a nie jak wcześniej 26.XI)  godz. 17.oo w LICEUM – Katarzyna Miedziarek -„Tworzenie danych za pomocą komputera„.
• 5 grudnia 2019 r. w czwartek godz. 17.oo w LICEUM – Przemysław Pawlak – „Historia Piastów Śląskich”.

∗∗∗

adres:
Gostyński Uniwersytet Trzeciego Wieku,
63-800 Gostyń, ul. Fabryczna 1
telefon – 789 381 404,
poczta elektroniczna – gutw.gostyn@wp.pl
adres strony – gutw.logostyn.pl
∗∗∗

Wpłaty czesnego, w wysokości 30,- zł za semestr dokonywać można:
1. w biurze podczas dyżuru,
2. lub na konto BNP PARIBAS Gostyń nr 40 2030 0045 1110 0000 0229 5860

Kolory polskiej jesieni

Autor: Biderman Aleksandra

Październik, piękna złota jesień. W kolejną środę spacerową, dnia 23 o godz. 9.00 czternastoosobowa grupa zebrała się w miejscu „zbiórkowym” by wyjść na długi spacer. Taką nazwę wymyśliła Ola. Rano niebo było troszeczkę zamglone, później wyszło słońce i kolorowało resztę liści na drzewach, a nam przygrzewało.

Plan naszej wycieczki był taki, aby odcinek drogi do klasztoru przejechać miejskim autobusem. Ruszyliśmy zatem na przystanek. Chwila czekania na autobus i … dojechaliśmy do klasztoru. Stamtąd, drogą polną kroczyliśmy w kierunku Bogusławek. Po obu stronach drogi były dość głębokie rowy porośnięte krzewami dzikiej róży, które to są nieodłącznym elementem naszego ojczystego krajobrazu, tarniną, już bezlistną, głogiem – dawniej określanym mianem rajskich jabłuszek, czarnym bzem. Przy nich rosły wysokie drzewa, które ulubiła sobie jemioła. Wszystko to są cenne dary jesieni. Dojrzałych mogliśmy popróbować, to nasze  smaki dzieciństwa. Za rowami – uprawne pola. Duże połacie wzrastającej oziminy, która skąpana w porannej rosie  stała na baczność w równiutkich rzędach. Buraki cukrowe, które dojrzewają i czekają na swoją kolej, kiedy wreszcie zostaną wykopane i zamienione na cukier, a on z kolei osłodzi nam życie.  Spacerując obserwowaliśmy,  że  w przyrodzie wszystko wciąż trwa i jednocześnie czyni przygotowania do kolejnej pory roku.

Tak przemieszczając się doszliśmy do placu budowy, nowo powstającej obwodnicy dla Gostynia. Pozwolono nam tylko przejść przez nią w poprzek i iść dalej. Doszliśmy do Bogusławek. Tam, mijając posesje, można było podziwiać kwitnące nasturcje, dalie, chryzantemy, turki i … porządek w ogródkach.

Za domostwami natrafiliśmy na wąską dróżkę, którą niedawno też szliśmy. Nią właśnie zdążaliśmy w kierunku ulicy Nad Kanią. Po prawej stronie był już las. Po lewej działki z różnorodnymi altankami. Jedne zadbane, z nasadzonymi kwiatami, drzewami. Drugie, jakby nie miały właściciela, czekające na remont albo rozbiórkę. Dobrze się czuły tam jesienne chwasty, rzepień, pokrzywy, ale i chaszcze.

Gdy doszliśmy do celu, rozeszliśmy się po lesie. Część z nas szukała grzybów i znalazła wystarczającą ilość, by przyrządzić obiad. Drudzy odpoczywali. Była też grupa, która zachwycała się pięknem rosnących przy dukcie drzew. Złocista ściana z liści brzóz, topoli, obok czerwieniejące liście klonu, grabu, a na końcu brązowe dęby. Piękny, duży arras  w różnych odcieniach.

Na tej ulicy spotkała nas też miła niespodzianka. Znajoma pani zaprosiła nas na kawę. Już po uchyleniu drzwi, od progu poczuliśmy wspaniały zapach pieczonego placka z jabłkami. Mówił on o gościnności gospodyni i ciepłej atmosferze tego domu. Szykując się do wyjścia serdecznie podziękowaliśmy, a Maria zareklamowała teatr pt. „Ławeczka” Aleksandra Gelmana, na który zarezerwowała bilety dla  słuchaczy GUTW.

To nie był koniec spaceru, teraz podążaliśmy w stronę domu. Przechodziliśmy przez park – planty, który nas zachwycił. Zasypany liśćmi, tworzącymi szeleszczący, różnobarwny kobierzec. Mieliśmy okazję brodzić i cieszyć się jak dzieci obsypując się liśćmi. Radosny nastrój obrazują zdjęcia. I tak urzekając się pięknem przyrody przeszliśmy 8 km.

tekst Maria Ratajczak
zdjęcia Aleksandra Biderman

„Kultura w sieci” i „Działam w sieciach społecznościowych”

Autor: Zbigniew Kosiński

To tytuły dwóch szkoleń, które odbyły się w dniach 22-23 października i 5-6 listopada 2019r. w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Pogorzeli. Zajęcia prowadziły nauczycielki tej szkoły, panie: Agnieszka Wolniak i Karolina Antkowiak oraz pan dyrektor Jarosław Adamczak w ramach projektu grantowego „Podniesienie kompetencji cyfrowych mieszkańców województw: wielkopolskiego i zachodniopomorskiego” współfinansowanego przez Unię Europejską. Uczestnikami byli m. in. nasi studenci, łącznie 24 osoby, które postanowiły poszerzyć swoje kompetencje informatyczne. Ponieważ wszyscy już dziś surfujemy w sieci, nie od parady jest dowiedzieć się, jakie są jej możliwości oraz jakie niebezpieczeństwa czyhają tam na nas. Poznaliśmy trochę historii Internetu, jej twórców, usłyszeliśmy, jak dokonywać bezpiecznych zakupów oraz jak szybko znaleźć potrzebne informacje. Na prośbę słuchaczy panie wyjaśniły parę zagadnień technicznych typu: jak skanować dokumenty, zdjęcia i inne, jak przenosić zdjęcia z telefonu do folderów, czy na nośniki zewnętrzne, wysyłać je oraz zrobić oryginalne zaproszenie w ładnej szacie graficznej. Omawiane zagadnienia poparte były ćwiczeniami, a panie cierpliwie wyjaśniały każdemu jego wątpliwości. W nowocześnie wyposażonej pracowni komputerowej panował gwar, bo każdy chciał jak najwięcej skorzystać i pytań było bez liku. Największe zainteresowanie wzbudziły jednak drukarki 3D oraz ich wytwory, których całą kolekcję mogliśmy zobaczyć. Obserwowaliśmy pracę takiej drukarki oraz projektowaliśmy nieskomplikowane detale po założeniu kont na tinkercad.com. Była to duża frajda i warto było poświęcić czas, by dotknąć tych nowości. W czasie przerwy studenci delektowali się smacznym posiłkiem i kawą oraz dyskutowali o nurtujących ich problemach. W drugim dniu zajęć spotkał się z nami dyrektor szkoły, pan Jarosław Adamczak życząc owocnej pracy. Wiceprezes GUTW Jolanta Gardyś podziękowała dyrektorowi za zaproszenie i umożliwienie uczestnictwa naszym studentom w choć krótkim, ale pożytecznym   szkoleniu, wręczając upominki w postaci kubków z logo GUTW  i książkę. Na zakończenie panie prowadzące rozdały uczestnikom certyfikaty i stanęliśmy do wspólnej fotografii. Wcale nie chciało nam się wracać do domów, gdyż zajęcia były bardzo ciekawe i moglibyśmy jeszcze długo doskonalić nasze informatyczne umiejętności. Będziemy czekać na kolejne tak interesujące propozycje.

tekst i zdjęcia
Bogumiła Matczak i Jolanta Gardyś

Grzyby i ich rola w lesie i w kuchni

Autor: Biderman Aleksandra

Pod takim tytułem dziś, 17 października, wykład wygłosiła pani Anna Kujawa z Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Stacji Badawczej w Turwi.
Grzybobranie to nasze narodowe hobby. Zbieramy grzyby na własny użytek lub na sprzedaż. Ludzi, którzy lubią zbierać grzyby nazywamy mikofilami.  Ciągle jeszcze nie dysponujemy wystarczającą wiedzą na temat grzybów, dlatego w niektórych rejonach kraju od lat organizowane są wystawy mające na celu przybliżenie tematu. Takie wystawy organizowane są np. w Białowieskim i Tucholskim Parku Krajobrazowym, ale również takowa wystawa miała miejsce w Kościanie.

Grzyby kiedyś zaliczane były do roślin, obecnie stanowią obok roślin i zwierząt odrębny gatunek przyrodniczy. Grzybów w Polsce jest około 4300 gatunków. Rosną głównie na lądzie. Rozmnażają się bezpłciowo przez zarodniki, płciowo przez kopulację głównie gamet. Pewne gatunki współżyją z roślinami (mikoryza), oraz z glonami tworząc porosty, niektóre, np. drożdże powodują fermentacje cukrów. Znane są też grzyby wytwarzające  antybiotyki, np., pędzlak wytwarza penicylinę. Gatunki o owocnikach kapeluszowych składają się z kapelusza, trzonu i grzybni. Dzielą się na jadalne i niejadalne. Z jadalnych można wymienić np.  borowika szlachetnego, koźlarza,  pieczarkę rydza, maślaka, gąskę. Z niejadalnych najbardziej trujący jest muchomor sromotnikowy. Jeden grzyb potrafi zabić dorosłego człowieka lub kilkoro dzieci. Grzyby wielkoowocowe występują w lasach, parkach, na terenach zadrzewionych, na łąkach, polach uprawnych, ale też na śmietnikach, w sadach, ogrodach, na terenach zabudowanych.

Rola grzybów w przyrodzie jest bardzo ważna. Rozkładają one martwe organizmy, poległe drzewa, pomagają drzewom rosnąć i rozwijać się. Są z nimi ściśle związane. Powszechnie wiadomo, że w młodych świerkach można znaleźć maślaki, pod brzozami – koźlaki, a w dębowych lasach – prawdziwki. To, że grzyby nie mają żadnych wartości odżywczych i nie powinny ich jeść dzieci oraz osoby starsze to mit. Grzyby zawierają bardzo dobrze przyswajalne białka, cukry, błonnik pokarmowy, kwasy tłuszczowe, makroelementy (potas, fosfor, magnez, wapń), mikroelementy (miedź, cynk, żelazo, mangan, molibden, selen) oraz witaminy – głównie z grupy B (B₂, B₃, B₉), ale w mniejszych ilościach również C, B₁, B₁₂, D₁, E, A. Proszę spojrzeć na tabele wartości grzybów, warzyw i owoców. Te wartości są porównywalne. Grzyby mają też właściwości lecznicze. Wielocukry ze ściany komórkowej grzybów mają działanie przeciwnowotworowe, hipoglikemiczne, antyoksydacyjne. Triterpenoidy działają przeciwwirusowo, obniżają cholesterol i ciśnienie krwi, lektyny tworzą związki białkowo-cukrowe i stymulują dojrzewanie komórek odpornościowych. Grzyby mają małą zawartość tłuszczów a dużą błonnika, posiadają substancję zmniejszającą syntezę cholesterolu LDL oraz trójglicerydów wpływając na stężenie HDL. Działają osłaniająco na komórki trzustki. Mają również działanie antybiotyczne i przeciwgrzybicze, a ponieważ mają pozytywny wpływ na centralny układ nerwowy wykorzystywane są w chorobie Alzheimera.

Jeśli chodzi o kuchnię, to z grzybów robi się zupy, sałatki, sosy, kotlety. Grzyby się smaży, dusi, suszy, kisi, mrozi i pasteryzuje.

Nie niszczymy ściółki. Po wyrwaniu grzyba należy miejsce to przykryć, aby nie zniszczyć grzybni. Owocniki zbieramy do koszy, nie do wiader ani plastykowych toreb, bo w nich mogą się szybko psuć i nawet te jadalne okażą się być trujące.

tekst   Aleksandra Biderman
zdjęcia Aleksandra Biderman, Irena Kramarska

Zielona infrastruktura – dlaczego należy o nią dbać”

Autor: Zbigniew Kosiński

„Zielona infrastruktura – dlaczego należy o nią dbać”.

W dniu 10 października 2019 r.  – nasi studenci, spotkała się po raz kolejny z prof. Krzysztofem Kujawą z Polskiej Akademii Nauk, by uczestniczyć w wykładzie na temat zielonej infrastruktury.
Zielona infrastruktura występuje tak w środowisku miejskim, jak i wiejskim. Jej elementami są między innymi:

• ekosystemy i tereny o wysokiej wartości przyrodniczej, takie jak: tereny zalewowe, podmokłe, obszary przybrzeżne, lasy naturalne itd.;
• naturalne elementy krajobrazu, takie jak małe cieki wodne, kępy drzew, żywopłoty, które mogą służyć jako korytarze ekologiczne lub ostoje dla dziko żyjących gatunków;

Urbanizacja kraju i rosnący areał upraw powodują, że zielona infrastruktura zmniejsza się, co jest niekorzystne dla naszego zdrowia. Właśnie od wielkości infrastruktury zielonej zależy jakość życia obywateli. Ochrona przyrody stała się obecnie warunkiem naszego przeżycia, a nie fanaberią ekologów. Jesteśmy od siebie zależni – zwierzęta, grzyby, roślinność. Każde tzw. upraszczanie krajobrazu, czyli eliminacja terenów zielonych jest katastrofą ekologiczną dla wielu gatunków zwierząt, owadów. Prowadzący zwrócił uwagę na szkodliwość pestycydów szczególnie randapu, który niszczy wszystko.

Drzewa mogą żyć 300, a nawet 400 lat. Dobroczynna rola drzew przejawia się  między innymi w ten sposób, że drzewa są:
– źródłem drewna i magazynem węgla, przechwytując część CO2,
– wydzielają tlen, pochłaniają dwutlenek węgla ,poprawiając w ten sposób jakość powietrza,
– liście przechwytują pyły z powietrza i przez parowanie wody ochładzają lokalny klimat (duże drzewo działa jak 5 domowych klimatyzatorów,
– osłaniając budynki przyczyniają się do zmniejszenia kosztów ogrzewania,
– zatrzymują na liściach i podłożu wodę / 10 dużych drzew zatrzymuje rocznie ok. 45 tys. litrów wody opadowej,
– oczyszczają wodę z metali ciężkich i nadmiaru szkodliwych substancji, chronią przed hałasem, zmniejszając o ok. 50% jego odczuwanie dla ludzkiego ucha,
– są siedliskiem wielu roślin, zwierząt, grzybów,
– dostarczają okazji do poprawy sprawności fizycznej obywateli.

Korzyści, jakie czerpiemy z zadrzewień nazywamy usługami ekosystemowymi.
Próbę wyceny tych usług zrobiono w Nowym Jorku. Wyliczono, że 584 drzewa przyuliczne w tym mieście, dają korzyści w kwocie 142 mln USD/rok.
Rozwijanie sieci zadrzewień to inwestowanie w zieloną infrastrukturę, czyli jakość życia obywateli, a zastąpienie drzew nie jest możliwe.

tekst i zdjęcia – Irena Kramarska