Zioła to rośliny zawierające substancje wpływające na metabolizm człowieka (np. olejki eteryczne) i dostarczające surowców zielarskich. Są to gatunki lecznicze, przyprawowe, a także trujące. Tyle hasło w Wikipedii.
O pewnej grupie tych roślin słuchacze GUTW sporo się dowiedzieli z wykładu pt. „Rośliny przyprawowe w domu i ogrodzie”, który wygłosiła dr Barbara Frąszczak z Katedry Warzywnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w czwartek 6 kwietnia 2017 w auli ZSO w Gostyniu. Prelegentka od 20 lat naukowo zajmuje się ziołami, ale zamiłowanie do ziół odziedziczyła po swojej mamie. W młodości często zbierała zioła, studiowała też ogrodnictwo. Na początku zdefiniowała pojęcie „przyprawy”. Otóż są to składniki potraw stosowane w niewielkich ilościach dla poprawienia walorów smakowych, zapachowych i wizualnych. O tym, które rośliny są przyprawami, decydują takie elementy jak obecność olejków eterycznych, związków gorzkich oraz garbników.
Prelegentka zdradziła nam dużo tajemnic ziół dotyczących uprawy, właściwości leczniczych, zastosowania w kuchni, sposobu zbierania, suszenia i przechowywania. Swój wykład ilustrowała prezentacją komputerową, eksponatami w postaci doniczek z wyhodowanymi roślinami oraz suchymi ziołami i nasionami. Dzięki temu można było zobaczyć, jak wyglądają rośliny w naturze i jak pachną.
Można je uprawiać zarówno w ogrodzie, jak i w warunkach domowych – na balkonie, tarasie, słonecznym parapecie. W ogrodzie niemal wszystkie te rośliny wymagają stanowiska słonecznego i osłoniętego od wiatru, natomiast w domu wymagają systematycznego podlewania i nawożenia. Należy je przycinać, wówczas lepiej się krzewią, i nie dopuszczać do kwitnienia.
„Bohaterami” wykładu były zarówno zioła znane naszym mamom i babciom, od zawsze goszczące w kuchni, jak i te zapomniane, które obecnie wracają do łask: bazylia pospolita, cząber ogrodowy, majeranek, trybula ogrodowa, lebiodka pospolita czyli oregano, lubczyk lekarski, kolendra siewna, rozmaryn lekarski, czosnek niedźwiedzi, czarnuszka siewna.
Z wielu ziół można przygotowywać herbatki, napary, które pomagają w niedyspozycji układu trawiennego, nieżytach górnych dróg oddechowych, poprawiają trawienie, działają uspokajająco, oczyszczają organizm. W kuchni mają szerokie zastosowanie do zup, mięs, sałatek, surówek, past jajecznych i serowych, sporządzania ziołowego masła.
Wykład był bardzo bogaty, zawierał wiele praktycznych informacji i wręcz inspirował do nowatorskich działań w dziedzinie kulinarnej. Trzeba jednak dodać przysłowiową łyżkę dziegciu: tej interesującej, ciekawie poprowadzonej prelekcji wysłuchało niewiele ponad 20 osób.
Prelegentce podziękowaliśmy gromkimi brawami. Zbyszek Kosiński wręczył dr Barbarze Frąszczak różę oraz upominek w postaci kubka z logo GUTW i tomik poetycki Tadeusza Wujka, który wpisał swoją dedykację.
zanotowała Halina Spichał
