Autor: Biderman Aleksandra
Świynta, świynta i po świyntach,
po makoczu i prezyntach,
spadły igły z ogigloka,
rok się skończył i po ptokach.
Dziś 8 stycznia 2020 roku. Dziesięcioro nas na dzisiejszym spacerze. Zamierzaliśmy iść do lasu, ale podobno wstępu do lasu nie ma ze względu na ASF (afrykański pomór świń).
Siła wyższa, nic nie zrobimy. Wobec tego kierownikiem dzisiejszej wycieczki obraliśmy Marię Wujek i to ona właśnie poprowadziła nas ulicami wokół Gostynia aż do muzeum. Przyroda raczej w jesiennej szacie: szaro, ponuro, nagie drzewa, kałuże wody, brak śniegu, w Kani poziom wody wyjątkowo duży. Wystawa „Wypędzeni 1939… wyrzuceni z domu, ograbieni z mienia, więzieni w obozach, deportowani” przygotowana przez Związek Miast Polskich Instytutu Pamięci Narodowej oraz Wielkopolskie Muzeum Niepodległości zrobiła na nas ogromne wrażenie. Historia ta dotyczy kilkuset tysięcy obywateli polskich, których okradziono z mienia i pozbawiono dachu nad głową. Deportacje obywateli polskich z ziem wcielonych do Rzeszy rozpoczęły się zaraz po zakończeniu kampanii wrześniowej w 1939 roku. Niemiecka polityka deportacyjna doprowadziła do powstania obozów śmierci i zagłady Żydów. Deportacje odbywały się głównie do Generalnego Gubernatorstwa i szczególnie intensywnie prowadzone były na terenie Warthegau. Do czasu wywozu do Generalnej Guberni Polaków umieszczano w prowizorycznych punktach zbornych: halach fabrycznych, salach kinowych, klasztorach, szkołach lub obozach przejściowych. Traktowani byli brutalnie, poddawani rewizjom. Pierwszy obóz dla wysiedlonych Polaków znajdował się w Cerekwicy koło Jarocina, największym był Poznań Główna, a najwięcej ludzi przebywało w sześciu obozach w Łodzi. Nasz kolega Tadeusz opowiadał nam, że on jako kilkunastoletni chłopiec wraz z rodziną znalazł się w obozie w Łodzi. Wszystkie dokumenty i fotografie umieszczone na wielkoformatowych planszach pochodzą z archiwów niemieckich i polskich, a także z zasobów lokalnych instytucji kulturalnych oraz ze zbiorów prywatnych.
Po wyjściu z muzeum udaliśmy się do baru „U Franka”. Tam najlepiej smakuje kawa. Żeby odgonić ponure myśli przeczytałam dwa wiersze w naszej poznańskiej gwarze, takie poświąteczne, i jeden dość frywolny. Bardzo się wszystkim podobały.
Niemal 10.000 kroków i 6,5 kilometra to całkiem niezły wynik jak na spacer „wokół komina”.
opisała i zdjęcia zrobiła Aleksandra Biderman
Autor: Biderman Aleksandra
Spacer połączony ze zwiedzaniem gostyńskich żłóbków, Ola z Tadeuszem zaplanowali już na poprzednim spotkaniu. Ponieważ w środę wypadło święto, ustaliliśmy, że pójdziemy w piątek 27 grudnia. Jeszcze w świątecznym nastroju jedenastoosobową grupą udaliśmy się na przystanek autobusowy. Dojechaliśmy do klasztoru, ponieważ stamtąd chcieliśmy rozpocząć nasze wędrowanie.
Wysiedliśmy przed Bazyliką, kilka stopni schodów i otworzyliśmy ciężkie drzwi. Weszliśmy do środka, a tam świątynia owiana ciszą i mrokiem. W bocznej nawie widać od razu gwiazdę i oświetloną stajenkę. W żłóbku na sianie figurka Dzieciątka Jezus, obok Niego matka Maryja i Święty Józef. Są też pasterze z owieczkami, osiołek i inne zwierzęta, jak również trzej mędrcy ze Wschodu, którzy obserwując nową gwiazdę, chcieli poznać Jezusa i udali się do Betlejem by oddać Mu pokłon. Ofiarowali złoto, kadzidło i mirrę. My też pokłoniliśmy się Jezusowi i zaśpiewaliśmy kolędę „Dzisiaj w Betlejem”. Tadeusz wykonał solo trzy pastorałki, które pamięta z młodych lat.
Dalej kolędowaliśmy do szopki znajdującej się w kaplicy przy szpitalu. Zeszliśmy do ulicy Nad Kanią, później Fabryczną i ładnie oświetlony park przy Placu Karola Marcinkowskiego. Weszliśmy od strony szpitala. Ujrzeliśmy szopkę, figurki i żłóbek, te same od wielu lat ale bardzo wymowne. Tadeusz wrzucił aniołkowi stojącemu obok monetę, a pozytywka odtworzyła kolędę „Lulajże Jezuniu”. Wtórując mu, zanuciliśmy kilka kolęd.
Dalsza droga prowadziła nas do Fary. Tam żłóbek usytuowany jest w scenerii przedstawiającej gwiaździstą noc, na tle ruin starożytnych domów w Betlejem. Figurka Dzieciątka Jezus obecna w żłóbku przywieziona jest w tym roku z Betlejem, poświęcona na miejscu narodzin Chrystusa w grocie betlejemskiej. Obok Dzieciątka w szopce miejsce jest dla wszystkich: pasterzy, muzyków, drwala, kowala, kobiet, bawiących się dzieci, owieczek, wielbłądów. Można wprowadzić w ruch młyn, wiatrak, dzwon, posłuchać lub razem zanucić kolędę.
Na koniec zdążaliśmy do kościoła Ducha Świętego. Tam szopka podobna do poprzednich. Nie ma bowiem znaczenia jak urządzony jest żłóbek, ważne aby przemawiał do naszego serca. Wszystkie żłóbki dotykają niezwykłego wydarzenia, które zmieniło bieg historii. Od niego liczymy czas Nowej Ery.
Wracając do domu weszliśmy do biblioteki, kilku studentów kupiło niedawno wydaną książkę Przemysława Pawlaka pt. „Przedpełk”. Osoby te korzystając z obecności pana dyrektora w placówce, dostały dedykację i autograf. Tam też wypiliśmy smaczną kawę z urodzinowymi czekoladkami. Żeby było jeszcze weselej, Ola przeczytała wiersze w gwarze poznańskiej pt. Wszystkiej wiarze zez Poznania, Drogi Gwiazdorze w rudej katanie oraz Mom łogigloka zez łokrągloka. Tadeusz natomiast przeliczył z pedometru kroki na kilometry i okazało się, że przeszliśmy 6,5 km. Aktywność grupowa przyniosła nam korzyści dla ducha i ciała.
tekst Maria Ratajczak
zdjęcia Aleksandra Biderman
Autor: Zbigniew Kosiński
Grudzień to miesiąc spotkań różnych organizacji, kończący się rok powoduje, że ludzie stają się wobec siebie bardziej otwarci i przyjacielscy. We wtorek społeczność Uniwersytetu Trzeciego Wieku spotkała się w zawsze gościnnych progach szkoły muzycznej. Na spotkanie przybyły władze powiatowe i miejskie, byli przedstawiciele uniwersytetów z Leszna i Krzemieniewa. Były życzenia, były upominki, były obietnice wsparcia finansowego naszego Uniwersytetu.
Odpowiednią oprawę uroczystości zapewniły dwie sopranistki z Leszna, które swoim śpiewem przeniosły studentów w czasy Stanisława Moniuszki, co zostało poparte jeszcze prezentacją. Artystki po odśpiewaniu utworów Moniuszki zaśpiewały jeszcze kolędy.
Następnie swoje utwory zaprezentował nasz uniwersytecki chór. Kwiatowe kolorowe wianki na głowach pań wniosły wiosenny klimat chociaż jesteśmy dopiero u progów zimy. Dodatkowo zespól składający się z trzech studentek plus kolega Sylwek zaśpiewali kolejne mniej znane kolędy. Po zakończeniu wystąpień artystycznych uczestnicy przeszli na salę obok. Tam wszyscy składali sobie życzenia indywidualnie. Jako pierwszy specjalnie przygotowane na tę okoliczność życzenia świąteczne z opowieścią wigilijną i prezentacją poezji przygotował ksiądz Artur Przybył.
Zebrana wspólnota wzięła do ręki przygotowane opłatki i zaczęła się nimi indywidualnie łamać. Zapewniam, że nie zabrało pięknych słów, uścisków i pocałunków.
Tekst Paweł Karolczak
Zdjęcia Jolanta Gardyś I Paweł Karolczak
Autor: Biderman Aleksandra
„Chrońmy te chwile świętości jak bombkę piękną i kruchą,
Niech lśni latarnią w ciemności, niech krzepi serca otuchą”
Wojciech Kejne
Środa, 11-ty dzień grudnia 2019 roku. Rano spoglądając przez okno, widzieliśmy szron. Wyglądał bajecznie, jakby ktoś rozsypał cukier na dachach, gałęziach i trawnikach. W takiej scenerii wyszliśmy na spotkanie w umówione miejsce. Uczestniczyło w nim czternaścioro studentów UTW. Ola zaproponowała trasę, włączając do niej ulice, którymi rzadko w czasie spacerów chodzimy.
Ulicą Polną podążaliśmy do Młynarskiej. Tam była okazja wspinać się lekko pod górkę, dalej schodami coraz wyżej. Weszliśmy na dawno nie odwiedzaną ulicę Mikołajczyka. Zarówno tam, jak i na innych ulicach zauważyliśmy niektóre domy ozdobione wieńcami lub innymi elementami świątecznymi. Doszliśmy do ulicy Górnej, a tam praca wre. Ogrodzony duży plac budowy, pracujące dźwigi i inne maszyny, duże hałdy ziemi.
Idziemy dalej, mijamy kondensownię i wychodzimy na Brzezie. Łucja, znająca dobrze otoczenie, wprowadziła nas między niedawno wybudowane domy, na ulicę nieutwardzoną, dla nas zupełnie nową. Trzymający mrozik pozwolił nam przejść po niej suchą nogą, a nawet tu i ówdzie się poślizgać. Drogowskaz o treści Brzezie, posesje 310E oznajmiał gdzie jesteśmy. Minęliśmy osiedle i piękną drogą zdążaliśmy do Centrum Gwiazdkowego u państwa Nowackich.
Zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Odwołując się do tradycji, która jest bezcennym świadectwem, chcemy ją podtrzymywać i uczynić ten czas wyjątkowym. Wigilia… brzmi pięknie, przywołuje wspomnienia z dzieciństwa. Oprócz porządków, trzeba pomyśleć o wystroju domu, stołu, choince. Mieliśmy okazję dokupić brakujące rzeczy, wystarczyło tylko się rozejrzeć. Centrum gwiazdkowe oferuje duży wybór: choinki żywe, różnej wielkości i gatunku, żłóbki, stroiki, oświetlenia, mikołaje, kolorowe świece, gwiazdy betlejemskie – kwiaty, którymi teraz stroi się drzewka w kolorach od złota po czerwień do fioletu, kruche bombki ale też i z pierza oraz wyhaftowane jak obrusiki. Pewną nowością były sztuczne choinki umocowane na pniu, do których nie potrzeba kupować metalowych stojaków. Po dokonaniu zakupów zrobiliśmy na dużych saniach pamiątkowe zdjęcie.
W drodze do domu weszliśmy na kawę do baru „U Franka”. Przy stole toczyły się ciekawe rozmowy. Na temat gry „Gostyń i okolice, szlakiem organiczników”. Włączenie się do tej gry zaproponowali nam Agnieszka i Dariusz Wujkowie. Jeszcze Ola opowiedziała nam jak przebiegało oficjalne otwarcie nowego kompleksu hotelowego „ApartHotel” przy ulicy Olejniczaka. Opowiedziała jak urządzone są pokoje i co serwowano w restauracji.
Na wędrówce przy mroźnej i słonecznej pogodzie przemierzyliśmy 7 km.
Uwaga:
Z uwagi na to, że kolejna środa spacerowa przypadałaby w I Święto na spacer idziemy zaraz po świętach w piątek. Zrzucimy trochę świątecznych kalorii i odwiedzimy gostyńskie żłobki.
tekst Maria Ratajczak
zdjęcia Aleksandra Biderman
Autor: Zbigniew Kosiński
Przemysław Pawlak – „Historia Piastów Śląskich”
